Tập làm văn: CÁCH LÀM BÀI VĂN BIỂU CẢM VỀ TÁC PHẨM
I-Tìm hiểu cách làm bài văn biểu cảm về tác phẩm văn học:
1-Bài văn: Cảm nghĩ về bài ca dao “Đêm qua ra đứng bờ ao”.
-Người viết tỏ ra xúc động trước cảnh và nhân vật trong bài ca dao: Đứng ở bờ ao nhìn trời, nhìn đất nhìn sao và có những cảm tưởng riêng.
-Tác giả đã p.biểu c.nghĩ của mình về bài ca dao bằng cách: Tưởng tượng, liên tưởng, suy ngẫm vè những h/ă chi tiết trong bài ca dao.
-Bài văn chia ra làm 4 bước:
+Bước 1: Cảm nhận của tác giả về 2 câu đầu: Một ng đàn ông, thậm chí là ng quen nhớ quê. ->Đây là cách giả định, cụ thể hoá, đặt m vào trong cảnh để thể nghiệm, bày tỏ cảm xúc. Nếu tưởng tượng là cô gái thì lại khác.
+Bước 2: Tưởng tượng cảnh ngóng trông và tiếng kêu, tiếng nấc của ng trông ngóng.
+Bước 3: Cảm nghĩ về sông Ngân Hà, con sông chia cắt, con sông nhớ thương đối với Ngưu Lang, Chức Nữ.
+Bước 4 : Cảm nghĩ về 2 câu cuối, về sông Tào Khê.
II-Tổng kết:
*Ghi nhớ: sgk (147 ).
B-Luyện tập:
-Bài 1 (148 ): Cảm nghĩ về bài Cảnh khuya của HCM.
Cảm xúc của ng viết bắt nguồn:
-Từ 1 s2 mới mẻ, hấp dẫn (câu 1 ).
-Từ n hình ảnh quấn quýt sinh động (câu 2 ).
-Từ sự hài hoà giữa cảnh và ng (câu 3 ).
-Từ tâm hồn cao cả của Bác Hồ (câu 4)
-Bài 2 (148 ): Dàn ý bài p.biểu c.nghĩ về bài thơ Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê.
a-MB: -G.thiệu tp (Thể loại, đề tài, tác giả )
-G.thiệu ngắn gọn h.cảnh s.tác bài thơ.
-Nêu cảm nhận chung về tp: Nỗi ngạc nhiên, buồn, cô đơn của nhà thơ già sau bao nhiêu năm xa quê nay mới trở về thăm quê nhà.
b-TB: Nêu cảm xúc, s.nghĩ do tp gợi ra.
-Tưởng tượng, suy ngẫm về 2 câu thơ đầu.
-T2, suy ngẫm về 2 câu thơ cuối.
c-KB: K.định lại tình yêu q.hg da diết của nhà thơ.
Tập làm văn:LUYỆN NÓI PHÁT BIỂU CẢM NGHĨ VỀ TÁC PHẨM
I-Chuẩn bị:
Đề bài: pbiểu cảm nghị về bài thơ “Cảnh khuya” của Chủ tịch HCM.
1-Tìm hiểu đề và tìm ý:
2-Lập dàn bài:
a-MB: Nêu c.nghĩ chung kq về bài thơ (là bài tả cảnh TN rất hay qua đó đã bộc lộ được tấm lòng yêu nc, thương dân của Bác).
b-TB: Phát biểu cảm nghĩ về ND và NT của bài thơ.
-Về âm thanh của tiếng suối: Tiếng suối được s2 với tiếng hát xa-
-Về hình ảnh ánh trăng lồng vào cây, hoa: Điệp từ lồng-
-Về tấm lòng lo lắng của Bác đối với nc nhà.
c-KB: Tình cảm của em đối với bài thơ, đối với tác giả bài thơ (Đọc bài thơ, em vô cùng cảm mến, trân trọng t.yêu TN và tấm lòng yêu nước và tinh thần trách nhiệm lớn lao của Người đối với dân, với nc).
3-Chuẩn bị đv nói: sgk (154 ).
II-Thực hành nói trên lớp:
Yêu cầu: trình bày rõ ràng, mạch lạc, giọng nói tự nhiên, có cảm xúc.
Văn bản: MỘT THỨ QUÀ CỦA LÚA NON
I-Tác giả – Tác phẩm:
1-Tác giả: sgk (161 ).
2-Tác phẩm: sgk (161 ).
-Thể loại:Tùy bút (sgk-161)
II-Phân tích:
1-Cảm nghĩ về nguồn gốc của cốm:
-Các bạn có ngửi thấy... lúa non không.
-Trong cái vỏ xanh kia... ngàn hoa cỏ.
-Dưới ánh nắng... trong sạch của trời.
->Miêu tả bằng cảm giác – Vừa gợi hình, vừa gợi cảm. Thể hiện sự tinh tế trong cảm thụ cốm của tác giả.
->Cốm gắn liền với vẻ đẹp của ng làm ra cốm.
->Cốm trở thành nhu cầu thưởng thức của ng HN.
=>Yêu quí, trân trọng cội nguồn trong sạch, đẹp đẽ, giàu sắc thái v.hoá DT của cốm.
2-Cảm nghĩ về giá trị của cốm:
-Cốm là thức quà riêng biệt của đ.nc, là thức dâng của n cánh đồng lúa bát ngát xanh, mang hương vị tất cả cái mộc mạc, giản dị và thanh khiết của đồng quê nội cỏ An Nam.
->Cốm là quà tặng của đồng quê cho con ng, cốm là đ.sản của DT.
-Hồng cốm tốt đôi... Một thứ thanh đạm, 1 thứ ngọt sắc, 2 vị nâng đỡ nhau để hp được lâu bền.
->Tác giả bình luận về v.đề dùng cốm để làm quà sêu tết.
=>Cốm góp phần làm cho nhân duyên của con ng thêm tốt đẹp – G.trị tinh thần, g.trị văn hoá.
3-Cảm nghĩ về sự thưởng thức cốm:
-ăn cốm phải ăn từng chút ít, thong thả và ngẫm nghĩ. ->ăn như thế mới cảm hết được các thứ hương vị đồng quê kết tinh ở cốm.
-> Cảm thụ bằng khiếu giác, xúc giác, thị giác.
=>Khơi gợi cảm giác của ng đọc về cốm, thể hiện sự tinh tế sâu sắc của tác giả.
-Cốm là lộc của trời, là cái khéo léo của ng, là sự cố sức tiềm tàng và sự nhẫn nại của thần lúa.
=>Xem cốm như 1 g.trị tinh thần th.liêng đáng được chúng ta trân trọng giữ gìn.
IV-Tổng kết:
*Ghi nhớ: sgk (163 ).
-Th.Lam: là ng sành cốm, có tình cảm tinh tế và sâu sắc về cốm.
B-Luyện tập:
Đêm giăng chày đập vang thôn bản
Phấn cốm bay bay phủ lá ngàn.
(Thôi Hữu)
Giã gạo thì ốm, giã cốm thì khoẻ.
(Tục ngữ)